25 Kasım 2020 Çarşamba

BİR PİSUVAR HİKAYESİ

Çin Ulusal Seramik Müzesinin bulunduğu Changchun kenti, bir seramikçi için unutulmaz deneyimler sunma potansiyeline sahiptir. Müzenin koleksiyonunda teşhir edilen seramikler yanında, aynı zamanda uluslararası seramik çalıştayı da her yıl bu müzede dış işleri bakanlığı ve kültür bakanlığı işbirliği ile düzenlenmekte. Bu müzeyi gezerken ihtiyaç duyduğunuz anda, bir anda ziyaretçileri şaşırtabilecek, vitrifiye bir seramik grubu ise erkekler tuvaletinde yer almakta.

Cahngchun seramik müzesi tuvaleti

Tasarım, fonksiyonellik mahremiyet ve hijyen açısından değerlendirildiğinde bu pisuvar için söylenebilecek bir takım önemli detaylar bulunmakta. Öncelikle bu değerlendirmeyi yapmak için bir karşılaştırma ve bunun için de Türkiye'den bir örnek seçmek doğru olacaktır.

Herhangi bir alış veriş merkezi, müze eğitim kurumu ya da lokantaya gidildiğinde, tuvaletlerde yer alan pisuvarlarda rahatsız edici iki konu hemen dikkat çekmekte. İlki mahremiyet amaçlı kullanılan seperatörler, çoğunlukla yanlış yükseklikte monte edilmekteler. Bu nedenle, seperatörler işlevini tamamen yitirmekte. Yukarıda paylaştığım örneklerde ise bu ihtiyaç, kullanıcının sırtını bir diğer kullanıcıya dönmesiyle çözümlenmekte. Dolayısı ile tercihe bağlı olarak mahremiyetinizi korumak, bir başka deyişle gösterip göstermemek  tamamen kişinin kendi elinde, üstelik seperatöre hiç de gereksinim duymadan. Türkiye'de kullanılan seperatörler sayesinde, mahremiyet oranının oldukça düşük, gösterge sayısının okey masalarındaki gösterge oranından daha yüksek olduğuna dikkat çekmek gerek.

Standart pisuvar montaj ölçüleri (Kaynak)

Bir yanlış da zamam zaman pisuvarların montajında daki yüksekliklerde görülebilmektedir. Örnek vermek gerekirse bir devlet üniversitesinde tespit ettiğim ilginçliği ele alacak olursak, yetişkinler için standart olan pisuvar kullanım ölçüsünün yerden yüksekliği 650 mm olması gerekirken, üniversitede 730 mm ölçüsünde monte edilmiştir. Bir araştırmaya göre Türk erkeklerinin boy ortalamasının 174 cm olduğu ve bu ortalama 174 cm. üstü kullanıcılar için sorun yaşanmazken, 174 cm. altında boya sahip erkekler, yanlış montaj ölçüsü nedeniyle ciddi sorunlar yaşamış olmalılar. Bu sorunu giderebilmek için, idarenin çözümü ize, zemini 6 cm. yükselterek, ortalama boy dezavantajlı grubu 168 cm. ye düşürmek olduğu aşağıdaki fotoğraftan görülebilmekte.

Bir üniversite tuvaletinden görünüm

Diğer rahatsız edici konu ise, askerde hedef talimi yapmamış, karavanacı erkek kullanıcılardan kaynaklanmakta. Pisuvarların altında biriken sarı lekeler, maalesef isabetsiz atıcıların eseri. Bu sorunu çözmek için Avrupa'da 1880'lerde Viktoryan Çağında gerçekleştirilen uygulama oldukça yaratıcı. Pisuvarların içine resmedilen bir sineğin hedefi tutturmada büyük oranda olumlu artış sağladığı Blake Evans Pritchard'ın yazısında da belirtilmiş. Psikolojik olarak kullanıcılar tarafından sineğin hedeflenmesi, hijyene katkı sağlaması adına küçük ama önemli bir detay. Türkiye'deki halk tuvaletlerinde nadiren karşılaşılabilen bu uygulamanın arttırılması hijyen ve temizlik çalışanları için, zaman ve para israfı adına faydalı olacaktır.

Pisuvar sineği (Kaynak)