ÇANAKKALE ECEABAT KİLİNİN DÜŞÜK DERECELİ BORAKSLI SIRLARDA KULLANIMI

Yrd.Doç.M.Fatih Karagül tarafından gerçekleştirilen bu projede Çanakkale’nin yer altı zenginliklerinden olan ve seramik üretiminde kullanılabilen hammaddelerden bazıları üzerinde, uygulanabilirlik saptaması üzerine çalışmalar yapılmıştır. Özellikle düşük dereceli sırların çömlekçiler tarafından tercih edilir oluşu, projenin başlangıç aşamasında fikir verici olmuştur. Günümüzde özellikle unutulmaya yüz tutmuş geleneksel Çanakkale çömlekçiliği adına, yeniden canlandırma çalışmalarına destek olabilmek için de önem arz eden bu projede laboratuar çalışmaları sonucunda elde edilen veriler, gelecekte gerçekleştirilecek benzer nitelikli çalışmalara da ışık tutacaktır. Projenin gerçekleşmesinde Çanakkale Onsekiz mart Üniversitesi BAP Komisyonu tarafından 2009/12 nolu proje desteği alınmıştır.

Bu projede; bir seramik kenti olan Çanakkale’nin, sahip olduğu doğal hammadde olanaklarının, düşük dereceli seramik sırlarında (1020 santigrat derece) kullanılabilirliğinin tespiti yönünde çalışılmıştır. Hazırlanan sırların, özellikle yerel çömlekçilerin de kullanabileceği niteliklerde olması amaçlanmıştır. Bunun için Eceabat yöresi kilinin hem çamur bünyede hem de sır yapıcı hammadde olarak kullanılması üreticilere ekonomik bir olanak sağlayacaktır. Öte yandan Ezine yöresine ait kalsit ve Atikhisar kilinin kullanımı, yerel kaynakların kullanımı adına önemli bir değerdir. Sırlarda deneysel amaçlı ergiticilerden, boraks, kolemanit, sodyum feldspat ve potasyum feldspat kullanılmıştır. En olumlu sonuç borakstan elde edilmiştir. Projenin tamamlanması ile üniversite ortamında elde edilen sonuçların, pratik alanda KOBİ ler tarafından kullanılabilirliği, Üniversite-Sanayi ilişkisi adına da önemli bir adımdır.

Yapılan testler sonucunda, isteğe bağlı olarak geliştirilebilecek şeffaf sır reçetesi için, 100 gr. üzerinden aşağıdaki tartım elde edilmiştir. Tamamen yerel hammaddelerle üretilebilen bu sır,
1020 santigrat derecede pişirilmiştir. Projede kullanılan Eceabat kili, Atikhisar (Gavurkale) kili, Ezine (Araplar Boğazı) kalsitinin CP-AES ve Kimyasal analiz sonuçları yapılmıştır. Sonuçlara buradan ulaşabilirsiniz.

Boraks: 60 gr.
Ezine kalsit: 60 gr.
Gavurkale kili: 10 gr.
Eceabat Kili: 10 gr.