MANGALDA MENEVİŞLEME -BARBECUE TEMPERING

Bir hafta sonu can sıkıntısına çare, eğlenceli bir kaç saat geçirmek bir seramikçi için hiç de sorun değil. Tamamen ilkel şartlarda gerçekleştirilebilecek eğlenceli bir süreçte, daha önce sır pişirimini yaptığımız seramiklerimizi, raku pişirimi sonrası elde edebileceğimiz efektlere benzer sonuçlara alternatif olarak pişirmenin pratik ve masrafsız bir yolu. Bunun için gerekenler önce toprak zeminli bir bahçe, genişçe bir mangal (mümkünse korunaklı), talaş, meşe odunu, kürek, bir kova su ve eldiven. Tabiki yardımcı iş gücü en makbulü. Raku fırını sahibi olup, saatlerce tüp harcayıp, uğraşmaya alternatif deneysel bir çalışma yapmanın verdiği keyif bir başka. Ne olacağını bilmeden, çalışmayı riske atmak ve sonunu heyecanla beklemek her ne kadar gerilim yaratsa da sonrasında elde edilen sonuç oldukça tatmin edici. Ateş için yanıcı her şey kullanılabilir. Odun için biz meşeyi seçsek te Çanakkale'de bolca çam var, kullanılabilir. Fakat is daha fazla olur. Zeytin  prinası, dalları, saman, meşenin palamutları, ceviz kabukları hep olası yakıtlar. Sanayiden temin edilebilecek yanık yağ bile mümkün. Önemli olan ateşi kontrol etmek. Sonuçta kapalı bir fırın ortamı yok. İlkel şartlarda ne denli ateşi koruyabilirsek kardır. Yaklaşık bir saatlik pişirim yeterli. Isının kaç dereceye vardığını tespit etmeye çalışmadık bile. Pişirimin yeterli olduğuna karar verdikten sonra, sıradan bir kürekle (raku maşasına bile gerek kalmadan), ateşten aldığımız seramikleri önceden hazırladığımız çukura yerleştirip menevişleme tamamlandı. Sonrasında şoklama ve temizlik safhası ve mutlu son. Sürecin püf noktası seramik yüzeylerin ateşle yeterince buluşması. Ateşi en çok gören yerlerdeki efekt o bölgede daha görsel sonuçlanıyor. Böylesi pişirimlerde bakırlı sır bu tip yanar döner etkiyi oluşturduğundan kurşunlu sırla oluşan bileşim tercih edilmeli. Raku, çukur pişirim, açık pişirim gibi tekniklerden kıyaslamaya gerek duymadan, abartmadan kısa sürede mütevazi sonuçlarla mutlu olmak bu kadar kolay.

Daha önce sırlı pişen seramik mangalda yavaşça odun ateşiyle pişirilir.

Ani şoktan kaçınılmalıdır.

Ateşi artırmak için talaş ve saman eklenebilir. 

Güçlenen ateşe ek odun ve zeytin dalları atılabilir.

Menevişleme işlemi için çukur kazılır.

Kazılan çukur talaşla doldurulur. Ateşi koltrol altına almak için mangal olabildiğince kapatılır.

Mangalda yeterli ısıya ulaşan seramikler kürekle alınarak çukura yerleştirilir.

Seramikler talaşla olabildiğince kaplanır.

Alevlenen seramik menevişleme için hızlıca toprakla örtülür.

Menevişleme için beklenir.

Açılan çukurdan seramikler eldivenle alınır.

Seramikler risksiz bir alana taşınır.

Suyla şoklama işlemi gerçekleştirilir.

Soğumanın tamamlanması için beklenir.

Sırın yapısında bulunan bakırın, meneviş etkisi. 

Yüzeyde kalan karbon  fırça ile temizlenerek çalışma tamamlanır.

Tamamlanan pişirim sonrası oluşan köz, ayrıca düşük dereceli bisküvi pişirimi için kullanılabilir (Ben et pişirmeyi tercih ettim). Köze gömülen seramikler, tuğla, metal vs. ile tamamen kapatılarak yavaş soğuma ile bekletildiğinde yeterli sinterleşme sağlanmaktadır. Suyla ıslandığında çözülmeyen bu seramikler isli pişirim etkisinde olmaktadır. Bahçesini kullandıran ve imkanlarını kullanıma sunan ev sahibimiz Sıtkı Suçağlar ve master öğrencim H. Numan Suçağlar'a, seramiklerin sahibi eşim Berrin Kayman'a, merak ve çabaları için sonsuz teşekkürler. Bu kısa deney ve yazı alternatif pişirim teknikleri adına gerçekleştirilebilecek eğlenceli ve merak uyandırıcı bir süreçtir. Öğrencilere ve meraklılara faydalı olması dileğiyle.