Bir kaç yıl öncesine dek, Çanakkale'nin Çan ilçesi Yaveller Köyü'nde (yeni adı: Yuvalar) tamamen kadınlar tarafından seramik üretimi gerçekleştirilmekteydi. Bu üretimin, 2010 yılında yalnızca tek bir çömlekçi tarafından (Naciye Çetin) devam ettiğini, gerçekleştirdiğimiz alan çalışmasıyla saptadık. Öğrencim Numan Suçağlar'ın, yürütücülüğünü gerçekleştirdiğim bitirme ödevi kapsamında yaptığı araştırmalar sonucu, yıllar öncesine dayanan seramik geleneğinin, plastik ve teflona yenildiğini tespit etmek, bir seramikçi olarak gerçekten acı verici. 2004 yılında Çanakkale'de gerçekleştirilen El sanatları şenliğinde görev almış ve Yaveller'den etkinliğe katılan çömlekçilerin fotoğraflarını çekip onlarla tanışabilme fırsatı bulmuştum. Çok basit bir kaç aletle, Yörük Mezarlığı adı verilen bir bölgeden elde edilen mika katkılı topraktan tamamen elde şekillendirdikleri çömlekleri, hakikaten kullanışlı ve pratik günlük kullanım eşyaları. Fotoğrafta görülen kapaklı forma kakale adı verilmekte. Geniş ve yayvan olanı ise sac. Sırf meraktan, bana hediye edilen sacı, kurşun-alkali şeffaf bakırlı sırla sırladım, 1020 santigratta pişirdim ve çok da iyi bir sonuç aldım. Yüzeyi ve kullanımı olumsuz etkileyebilecek derecede ciddi çatlak, atma, akma, kavlama tarzı bir hata oluşmadı. Sonuçta, geleneksel bir değerin daha göz göre göre yok olduğunu izlemek acı verici. Ezine Akköy'de çömlekçilik tamamen durdu, belki bu satırları yazarken Yaveller'de durma noktasında, belki de durdu. Kent olarak, kent yönetimi olarak bu duruma daha ne kadar kayıtsız kalınabilir? Yerel üreticilerce, otantik anlamda bu seramikler minyatür boyutlarda üretilebilir, tek kişilik güveçler halinde lokantalarda kullanılabilir. Kent genelinde tezgahlarda satılan güveçlerin tümü şehir dışındaki üreticilerden satın alınmakta. Bu durum bile bu kentteki çömlekçiliğe sekte vurdurmakta. Kalıcı adımlar atılarak nitelikli seramik üretimi teşvik edilmeli, üretenler ise ödüllendirilmeli. Belki bu şekilde, seramik geleneğinin tamamen yok olması engellenebilir.
